OMNi-BiOTiC® - RAK JELITA GRUBEGO A MIKROBIOM JELITOWY
logo OMNi-BiOTiC logo

RAK JELITA GRUBEGO A MIKROBIOM JELITOWY: Wpływ, Badania i Potencjał Terapeutyczny

Artykuł OMNi-BiOTiC Polska Rak jelita grubego a mikrobiom jelitowy

Każdego roku choroba nowotworowa jest rozpoznawana u ok. 18,1 miliona ludzi na całym świecie. Nowotwór jelita grubego jest na trzecim miejscu wśród najczęściej diagnozowanych. Choroba o wczesnym początku (poniżej 50. roku życia) odpowiada dziś już za ok. 10% wszystkich przypadków.

Częstość występowania wzrasta, szczególnie w krajach wysokorozwiniętych (1,2,3). Przyjmuje się, że rozwój raka jelita grubego jest związany z czynnikami epigenetycznymi, dietetycznymi, środowiskowymi i metabolicznymi. Wiele badań wykazało, że mikrobiom jelitowy może wywierać istotny wpływ na mechanizmy kancerogenezy, które z kolei mają negatywny wpływ na równowagę bakteryjną w jelicie.

Każdego roku choroba nowotworowa jest rozpoznawana u ok. 18,1 miliona ludzi na całym świecie. Nowotwór jelita grubego jest na trzecim miejscu wśród najczęściej diagnozowanych. Choroba o wczesnym początku (poniżej 50. roku życia) odpowiada dziś już za ok. 10% wszystkich przypadków.

Częstość występowania wzrasta, szczególnie w krajach wysokorozwiniętych (1,2,3). Przyjmuje się, że rozwój raka jelita grubego jest związany z czynnikami epigenetycznymi, dietetycznymi, środowiskowymi i metabolicznymi. Wiele badań wykazało, że mikrobiom jelitowy może wywierać istotny wpływ na mechanizmy kancerogenezy, które z kolei mają negatywny wpływ na równowagę bakteryjną w jelicie.

Artykuł OMNi-BiOTiC Polska Rak jelita grubego a mikrobiom jelitowy

Mikroflora jelitowa a procesy oknogenne

Stabilność i różnorodność bakterii jelitowych odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu nabłonka jelitowego, utrzymaniu odporności oraz obronie przed bakteriami chorobotwórczymi. Wiele badań wskazuje, że mikroflora jelitowa może wpływać na rozwój nowotworów złośliwych u ludzi. Gdy jej skład ulega patologicznym przemianom, dochodzi do zaburzenia proliferacji komórek nabłonka jelitowego (4). Zauważa się, że metabolity mikroflory jelitowej mogą również wywoływać onkogenne reakcje stresowe, promując np. rozwój nowotworu jelita grubego.

 

Spadek szczepów Lactobacillus i Bifidobacterium u pacjentów z nowotworem jelita grubego

W badaniu zespołu pod wodzą dr Liu oceniono zmiany mikroflory kałowej i wskaźników bariery śluzówkowej jelit u 53 pacjentów z rakiem jelita grubego we wczesnym stadium chorobowym i dla porównania w grupie kontrolnej 45 ochotników(5). Odkryto, że pożyteczne bakterie z rodzaju  Lactobacillus i Bifidobacterium, uległy znacznemu zmniejszeniu, a bakterie o potencjale rakotwórczym, takie jak Enterobacteriaceae i Fusobacterium nucleatum były istotnie podwyższone u pacjentów z nowotworem.

 

Zaburzona bariera jelitowa w pacjentów z rakiem jelita grubego

Co więcej, stwierdzono wyraźnie zaburzoną barierę śluzową jelit u chorych pacjentów w porównaniu z grupą zdrowych badanych, co obrazowały różne parametry. Podwyższony był m.in. poziom LPS, który stanowi wczesny wskaźnik świadczący o upośledzonej funkcji bariery śluzówkowej. Analiza korelacji wykazała, że D-mleczan, LPS i DAO były ujemnie skorelowane z Lactobacillus i Bifidobacterium, a dodatnio z Enterobacteriaceae i F. nucleatum (5).

Podsumowując, stwierdzono dysfunkcję bariery śluzówkowej jelit u pacjentów z rakiem jelita grubego, co potwierdzały zwiększone poziomy:

  • endotoksyny (LPS),
  • D-mleczanu
  • oksydazy diaminowej (DAO).
dysfunkcja bariery śluzówkowej jelit u pacjentów z rakiem jelita grubego

Patogenna mikroflora jelitowa – dysbioza jelitowa

Wraz z progresją raka jelita grubego obserwowano podwyższone poziomy bakterii Proteus, Parabacteroides, Alistipes i Ruminococcus oraz zmniejszenie liczby bakterii wytwarzających maślan. Może to stanowić główne strukturalne zaburzenie mikroflory jelitowej u pacjentów z rakiem jelita grubego (6).

 

Inne nowotwory przewodu pokarmowego a bakterie

Okazuje się, zaburzenie mikrobiomu jelitowego, jakim jest SIBO (bakteryjny przerost jelita cienkiego) pojawia się zdecydowanie częściej u pacjentów z rakiem trzustki (63,3%) i rakiem dróg żółciowych (46,7%) w porównaniu ze zdrowymi kontrolami. Wyniki badań sugerują, że SIBO może stanowić czynnik ryzyka przyczyniający się do rozwoju tego rodzaju nowotworów (7). Wśród patogenów kancerogennych zdecydowanie najbardziej poznana jest bakteria Helicobacter pylori, której infekcja stanowi czynnik ryzyka raka żołądka.

 

Mikrobiom jelitowy a nowotwory – przyszłość terapii?

W roku 2019 eksperci z International Cancer Microbiome Consortium wydali opinię, dotyczącą wpływu ludzkiego mikrobiomu jelitowego na powstawanie i rozwijanie się nowotworów. Uznano, że w połączeniu z czynnikami środowiskowymi, genetycznymi i epigenetycznymi może on wpływać na procesy karcynogenezy. Natomiast wyraźnie pokreślono potrzebę większych badań, by jednoznacznie określić rolę mikrobiomu w etiopatogenezie nowotworów, w tym nowotworu jelita grubego (8). 

Modyfikacja mikroflory jelitowej stanowi obiecującą strategię leczenia raka jelita grubego, która mogłaby zwiększać efektywność stosowanych obecnie terapii oraz redukować ich działania niepożądane. Choć wiele kwestii w tej dziedzinie wciąż pozostaje niewyjaśnionych, nie można nie docenić ogromnego znaczenia i potencjału mikroflory jelitowej. Bez wątpienia, dbanie o nią powinno stanowić integralną część działań prewencyjnych w zakresie chorób gastroenterologicznych i nowotworowych, w tym raka jelita grubego.

 

Bibliografia: 

  1. Religioni, Cancer incidence and mortality in Poland, Clinical Epidemiology and Global Health, VOLUME 8, ISSUE 2, P329-334, JUNE 2020
  2. Gastrointest Endosc Clin N Am. Author manuscript; available in PMC 2023 Feb 13.Published in final edited form as: Gastrointest Endosc Clin N Am. 2022 Apr; 32(2): 177–194.
  3. Firas Baidoun, Colorectal Cancer Epidemiology: Recent Trends and Impact on Outcomes, Curr Drug Targets. 2021;22(9):998-1009.
  4. Wong SH, Yu J. Gut microbiota in colorectal cancer: mechanisms of action and clinical applications. Nat Rev Gastroenterol Hepatol. 2019;16:690–704.
  5. Liu X, Cheng Y, Shao L, Ling Z. Alterations of the predominant fecal microbiota and disruption of the gut mucosal barrier in patients with early-stage colorectal cancer. Biomed Res Int. 2020;2020:2948282
  6. Wang T., Cai G., Qiu Y., et al. Structural segregation of gut microbiota between colorectal cancer patients and healthy volunteers. The ISME Journal. 2012;6(2):320–329. doi: 10.1038/ismej.2011.109. 
  7. Xiaoying Ma: Association between small intestinal bacterial overgrowth and toll-like receptor 4 in patients with pancreatic carcinoma and cholangiocarcinoma, Turk J Gastroenterol.2019 Feb; 30(2): 177–183.
  8. Scott A. J., Alexander J. L., Merrifield C. A., et al. International Cancer Microbiome Consortium consensus statement on the role of the human microbiome in carcinogenesis. Gut. 2019;68(9):1624–1632. doi: 10.1136/gutjnl-2019-318556.

Pozostałe artykuły

MIKROBIOTA JELITOWA DZIECKA A KOLKA NIEMOWLĘCA

MIKROBIOTA JELITOWA DZIECKA A KOLKA NIEMOWLĘCA

Kolka niemowlęca jest jednym z najczęstszych zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego występujących u dzieci w pierwszych miesiącach życia. Zaburzenie to dotyka nawet 20 % niemowląt. Najczęściej pojawia się w okresie od 1 miesiąca do 3 miesiąca życia, choć nawet 10 % niemowląt będzie doświadczało nieprzyjemnych objawów kolki w kolejnych miesiącach życia.

czytaj dalej
POSTBIOTYKI: czym są i jak działają?

POSTBIOTYKI: czym są i jak działają?

Mikrobiota jelitowa to złożony ekosystem liczący nawet 100 bilionów komórek. Liczba komórek bakterii, archeonów, grzybów i innych mikroorganizmów w jelitach jest większa niż liczba komórek w ciele człowieka [1]. Stopniowo odkrywamy kolejne elementy tej fascynującej symbiozy. Korzystne działanie żywych bakterii probiotycznych nie wynika jedynie z samej ich obecności w jelicie. Znaczną część prozdrowotnego działania zawdzięczamy ich metabolitom oraz produktom rozpadu zwanym postbiotykami.

czytaj dalej
NAJCZĘSTSZE PROBLEMY GASTRYCZNE W PODRÓŻY. JAK WESPRZEĆ MIKROBIOTĘ I POPRAWIĆ SWÓJ KOMFORT JELITOWY?

NAJCZĘSTSZE PROBLEMY GASTRYCZNE W PODRÓŻY. JAK WESPRZEĆ MIKROBIOTĘ I POPRAWIĆ SWÓJ KOMFORT JELITOWY?

Podróże zazwyczaj przywodzą na myśl upragniony relaks i niezapomniane przeżycia, na które czekamy z niecierpliwością przez większość roku. To oczywiste, że każdy z nas chce zapisać w swojej pamięci tylko te pozytywne wspomnienia. Warto jednak pamiętać, że zmiana otoczenia, trybu dnia oraz nowe menu będą wpływać na naszą mikrobiotę jelitową. Należy zdawać sobie sprawę, że im bardziej egzotyczny kraj, tym bardziej obce i mniej przyjazne środowisko mikrobiologiczne dla naszych jelit.
Statystyczne podróżnicy dość często borykają się z problemami natury gastrycznej. Zdecydowanie najczęstszym z nich jest biegunka podróżnych, znana również pod popularnymi nazwami takimi jak „klątwa faraona” czy „zemsta Tutenchamona”.

czytaj dalej