MIKROBIOTA JELITOWA DZIECKA A KOLKA NIEMOWLĘCA
Kolka niemowlęca jest jednym z najczęstszych zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego występujących u dzieci w pierwszych miesiącach życia. Zaburzenie to dotyka nawet 20 % niemowląt. Najczęściej pojawia się w okresie od 1 miesiąca do 3 miesiąca życia, choć nawet 10 % niemowląt będzie doświadczało nieprzyjemnych objawów kolki w kolejnych miesiącach życia.
Jak diagnozujemy kolkę u dzieci?
Kolka jest zaburzeniem wieloczynnikowym, które spowodowane jest głównie:
Kolka niemowlęca jest jednym z najczęstszych zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego występujących u dzieci w pierwszych miesiącach życia. Zaburzenie to dotyka nawet 20 % niemowląt. Najczęściej pojawia się w okresie od 1 miesiąca do 3 miesiąca życia, choć nawet 10 % niemowląt będzie doświadczało nieprzyjemnych objawów kolki w kolejnych miesiącach życia.
Jak diagnozujemy kolkę u dzieci?
Kolka jest zaburzeniem wieloczynnikowym, które spowodowane jest głównie:
- niedojrzałością układu pokarmowego
- zaburzeniami i zmianami mikrobioty jelitowej (zmniejszenie różnorodności i stabilności bakteryjnej)
- stanem zapalnym i nadwrażliwością trzewną
- refluksem czy alergią pokarmową
- zaburzeniem snu i przeciążeniem sensorycznym
O kolce niemowlęcej mówimy, gdy dziecko doświadcza średnio 180 minut nieutulonego płaczu, bez oczywistej przyczyny bądź niepokoju, w ciągu doby. Dziecko odczuwa ból, możemy zauważyć niepokój, brak uspokojenia po próbie utulenia w rękach rodzica bądź odmowę przystawiania do piersi czy podania butelki z mlekiem. Dziecko w specyficzny sposób pręży się, a jego brzuch jest wzdęty i twardy. Objawy te obserwowane są 3 lub więcej razy w tygodniu, poczynając od 3 tygodnia życia dziecka i trwają powyżej 3 tygodni.
Choć kolka jest procesem samoregulującym się, znacząco wpływa na interakcje i kształtującą się bliskość pomiędzy rodzicami a dzieckiem. Kolka niemowlęca została powiązana z depresją poporodową matki oraz zespołem dziecka potrząsanego. Wśród badaczy pojawia się również hipoteza długoterminowych skutków kolki w funkcjonowaniu osi jelitowo-mózgowej (choćby z powodu obniżonego poziomu serotoniny). Sugeruje się również związek pomiędzy kolką niemowlęcą a wystąpieniem w późniejszym okresie migren dziecięcych. Może również wystąpić przejściowa nietolerancja białka mleka krowiego lub laktozy.
Mikrobiota jelitowa dziecka a kolka niemowlęca
W pierwszych 3 latach życia dziecka mikrobiota jelitowa dziecka ulega dynamicznym zmianom i kształtowaniu. Pierwsza kolonizacja bakteriami ma kluczowe znaczenie dla sprawnego trawienia, wchłaniania składników odżywczych oraz prawidłowej regulacji układu odpornościowego dziecka. Naukowcy obserwują obniżone ilości bakterii z rodzaju Bifidobacerium i Lactobacillus, a wzrost kilku gatunków Clostridium, Klebsiella czy Escherichia u dzieci dotkniętych kolką niemowlęcą. Stan dysbiozy jelitowej powoduje wystąpienie miejscowego stanu zapalnego w jelitach, niekorzystny wpływ na ciągłość bariery jelitowej oraz zaburzenie wchłaniania. Skutkiem może być rozwój nietolerancji pokarmowych, alergii oraz chorób skórnych AZS. Sugeruje się również nasilenie występowania kolki niemowlęcej wśród dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie i karmionych mlekiem modyfikowanym. Poród naturalny i karmienie piersią promuje prawidłowe kształtowanie się mikrobioty dziecka, która niesie krótko- i długoterminowe korzyści zdrowotne.
Modulacja mikrobioty jelitowej
Badania pokazują, że podaż probiotycznych szczepów bakteryjnych, które będą wpływać regulująco na kształt mikrobioty dziecka jest skuteczną metodą łagodzenia objawów związanych z kolką niemowlęcą.
W 4 miesięcznej interwencji probiotycznej, zawierającej wieloszczepową kompozycję bakteryjną, naukowcy zaobserwowali znaczną poprawę w zakresie kolki niemowlęcej u ponad 82% dzieci. Zaobserwowano spadek ilości nieutulonego płaczu z wyjściowych 180 minut do zaledwie 20 minut na dobę. Nawet dzieci, które ze względu predyspozycji rodzinnych były bardziej narażone zaburzeń regulacji, nie były częściej dotknięte nadmiernym płaczem i kolką. Podaż wieloszczepowej mieszanki probiotycznej nie wiązała się z wystąpieniem efektów niepożądanych.
Regulacja mikrobioty jelitowej w celu redukcji wystąpienia kolki niemowlęcej jest obiecującym kierunkiem postępowania terapeutycznego.
Bibliografia:
- Hofmann, H., (2018). The microbiome in digestive disorders in pregnancy and infant colic. Speculum – Journal of Gynaecology and Obstetrics 2018; 36 (4) (Issue for Austria), 23-24.
- Banks JB, Rouster AS, Chee J. Colic. [Updated 2022 Aug 1]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2023 Jan-.
- Loughman, A., Quinn, T., Nation, M., Reichelt, A., Moore, R., Van, T., . . . Tang, M. (2021). Infant microbiota in colic: Predictive associations with problem crying and subsequent child behavior. Journal of Developmental Origins of Health and Disease, 12(2), 260-270
Pozostałe artykuły
ROLA MIKROBIOMU W MENOPAUZALNYM ZESPOLE MOCZOWO-PŁCIOWYM
Menopauza, dość niefortunnie nazywana również okresem przekwitania to w nomenklaturze medycznej czas w życiu kobiety, kiedy przestaje ona miesiączkować. Poprzedzają go zmiany w wydzielaniu hormonów, przede wszystkim estrogenów. Ich spadek wpływa na funkcjonowanie wielu układów, a także na zmianę nastroju. W ginekologii właśnie w tym czasie rozpoznaje się menopauzalny zespół moczowo-płciowy (GSM). Schorzenie to wynika z niedoboru estrogenów w kobiecym układzie moczowo-płciowym, w tym w pochwie, wargach sromowych, a także cewce moczowej i pęcherzu moczowym. Jakie są jego objawy? Jak zadbać o swoje zdrowie intymne w trakcie menopauzy?
ZAPARCIE U DZIECI: ROLA I MIEJSCE PREBIOTYKOTERAPII W LECZENIU NIEFARMAKOLOGICZNYM
Zaparcie u dzieci jest schorzeniem wynikającym zazwyczaj z nakładających się zaburzeń pracy przewodu pokarmowego oraz aspektów psychologicznych – behawioralnych. Wyróżniamy dwa typy zaparcia: czynnościowe, stanowiące około 90% przypadków oraz organiczne odpowiadające za 10% przypadków. Warto jednak pamiętać, że zaleganie mas kałowych będzie również wiązało się z zaburzeniami mikrobiomu jelitowego, dlatego prebiotyczna, zbilansowana dieta oraz odpowiednie nawodnienie powinny stanowić element leczenia zaparcia u dzieci.
OTYŁOŚĆ – WIELOCZYNNIKOWA CHOROBA O PODŁOŻU ZAPALNYM. ROLA MIKROBIOMU JELITOWEGO.
Otyłość to wieloczynnikowa choroba o podłożu zapalnym. Wobec najnowszej wiedzy nie można jej uznawać za schorzenie, którego przyczyna tkwi tylko w nadmiernej podaży kalorii. Choroba ta jest spowodowana różnymi czynnikami: genetycznymi i poza-genetycznymi (środowiskowymi). Często współwystępuje z zaburzeniami metabolizmu lipidów i glukozy, przewlekłym stanem zapalnym, stresem oksydacyjnym i zwiększonym ryzykiem różnych chorób, w szczególności chorób układu krążenia, cukrzycy i nowotworów. Jednym z najciekawszych czynników badanych w patogenezie otyłości jest wpływ mikroflory jelitowej na pojawienie się i rozwój tej choroby [1].